8K is een term om de beeldresolutie (7680×4320) aan te geven en betekent dat beelden uit een video of afbeelding uit grofweg 33 miljoen pixels bestaan. 8K beelden hebben 4x meer pixels dan 4K en daarom geeft 8K de beste beeldkwaliteit van dit moment. Eén oorspronkelijke 4K pixel wordt nu namelijk opgedeeld in 4 delen waardoor 8K nog meer details kan laten zien. Dit verschil in pixels merk je pas echt op een groot scherm. 8K wordt ook wel Ultra HD 8K genoemd of door sommigen zelfs 8K Super Hi-Vision. In dit artikel wordt verder ingegaan op 8K en het verschil ervan met 4K.
Inhoudsopgave
4K vs. 8K
Veel mensen denken dat de relatie tussen 8K en 4K hetzelfde is als 1080p en 720p. Dit is echter niet zo. Hier gaan we verder in op de verschillen tussen 4K en 8K op het gebied van resolutie, beeldsnelheid en audio.
Schermresolutie
8K UHD heeft een horizontale resolutie van 7680 pixels en een verticale resolutie van 4320 pixels. Het heeft 2 keer de horizontale en verticale resolutie van de 4K UHD (3840 x 2160) met 4 keer zoveel pixels in totaal en 16 keer zoveel pixels als Full HD (1920 x 1080). Over het algemeen heeft 8K UHD 33,2 megapixels (1 megapixel is ofwel 1 miljoen ofwel 1.048.576 pixels), terwijl 4K UHD 8,3 megapixels heeft.
Als je 4K video’s op een 8K TV afspeelt, kan het beeld in principe ook niet op volledig scherm worden afgespeeld. Dit principe kan wel worden voorkomen door upscaling (waar we later in dit artikel verder op doorgaan). Over het algemeen geldt, hoe hoger het aantal pixels in een digitaal beeld, hoe scherper het beeld wordt weergegeven.
Beeldsnelheid
Beeldsnelheid, gemeten in framerate, bepaald het aantal frames of beelden dat per seconde kan worden afgespeeld. 8K ondersteunt in de basis 120 Hz, terwijl 4K ongeveer de helft 60Hz (60 beelden per seconde) ondersteunt. Over het algemeen geldt hoe hoger de framerate hoe natuurlijker de beweging overkomt op het scherm. Tegenwoordig kunnen HDMI kabels er wel voor zorgen dat er ook 120Hz kan worden afgespeeld op 4K televisies.
Audio
8K Ultra HD ondersteunt 22.2 surround sound, terwijl 4K Ultra HD 5.1 ondersteunt. 22.2 audio wordt ook wel Super stereo genoemd en zorgt voor een driedimensionaal geluid door te spelen met subwoofers en verschillende lagen. 22.2 surround sound gebruikt 24 speakers (waarvan 2 subwoofers) geplaatst in 3 verschillende hoogtes.
Kijkhoek
Het laatste belangrijke verschil tussen een 4K en 8K scherm is dat 4K een horizontale kijkhoek van (slechts) 55 graden biedt, terwijl 8K een kijkhoek biedt van wel 100 graden. De kijkhoek is de maximale hoek van waaruit mensen het scherm nog steeds in kwaliteit kunnen zien. Als jij jouw stoel dus in een hoek van 100 graden zet voor je TV dan kun je alsnog net aan het scherm zien. Bij een 4K TV kan jij maar op een hoek van 55 graden naast het scherm zitten om nog TV te kunnen kijken.
Upscaling
Omdat 8K-schermen vier keer zo veel pixels bieden als 4K op dezelfde hoeveelheid schermoppervlak zijn de pixels veel kleiner en staan ze veel dichter op elkaar. Je zou misschien denken dat daarom het voordeel van een 8K TV alleen aantrekkelijk is als de beelden die weergeven worden op de TV ook in een hoge 8K resolutie geschoten zijn. Dit is niet helemaal waar want 8K televisies kunnen gebruik maken van upscaling technieken. Hierbij wordt het beeld van een lagere resolutie dan 8K (4K en 1080p) opgeschaald naar 8K. In principe worden de pixels weer opgedeeld en worden details automatisch toegevoegd die eerst niet goed zichtbaar waren. Dit gebeurt door middel van AI technieken. De Quantum Processor van de QN900A 8K QLED Samsung TV maakt bijvoorbeeld gebruik van deze slimme AI gedreven upscaling technieken. Maar ook de a9 Gen4 processor van de LG OLED 88Z19LA 8K TV maakt gebruik van opschaling.
Kun je 8K wel waarnemen?
Als het gaat om de waarneming van 8K-resolutie is met name de grootte en afstand van het scherm van belang. Deskundigen hebben vastgesteld dat een persoon die op 10 meter afstand zit een beeldschermdiagonaal formaat van 75 inch nodig heeft om HD te onderscheiden. Voor 4K is dit 120 inch en maar liefst 280 inch voor 8K. Met deze gedachte is het dus voor de meeste mensen helemaal niet merkbaar om een 8K televisie te hebben. Het is eerder waardevol voor bioscopen, theaters en bijvoorbeeld stadions. Toch merken wij op dat veel mensen het verschil tussen 4K en 8K ook zien met een beeldscherm van 85 inch.
Zijn er verschillende soorten 8K?
LG beweert dat concurrenten niet dezelfde ervaring bieden als LG’s echte 8K. LG beroept zich op de Information Display Measurements Standard (IDMS) voor pixeldifferentiatie. Hiermee bedoelen ze dat 8K-tv’s niet alleen moeten worden gedefinieerd door het aantal pixels dat ze hebben (7680 x 4320), maar ook hoe goed het tv-paneel onderscheid kan maken tussen die pixels. Als die kleine pixeltjes namelijk de helderheid of kleuren van hun output gaan samenvoegen, dan heeft het weinig zin om er zoveel te hebben.
LG beweert dat zijn nieuwe 8K TV’s deze Contrast Modulation (CM) voor 90+% bereiken en de andere TV fabrikanten niet. Hierdoor vindt LG dat alleen zij de 8K beleving aanbieden. Critici zetten vraagtekens bij de beweringen van LG.
